Wim en Mariette

Energieneutraal wonen in Baarn

Het nieuwe huis in de Plataanlaan staat! Opvallend door de lange Douglas panelen van de buitengevel. Een houten huis midden tussen de bakstenen huizen.

Het oude huis

We zitten in de nog lege woonkamer van Mariette van Oosterwijk Bruyn en Wim Genuit. Ik praat met hen over hun oude huizen die ze volgende maand gaan verlaten en dit nieuwe huis.

Mariëtte en Wim kennen elkaar al een decennium; ze zullen voor het eerst gaan samenwonen in dit nieuwe huis. Mariette: “Afsluiten van een huis waar ik met mijn gezin gewoond heb is ingrijpend, in het bijzonder voor mijn zoon.”

Ik liep tegen tal van problemen op. Dit heeft mij op het idee gebracht om eigenaren van gemeentelijke monumenten te adviseren over verduurzaming en de wijze waarop dit aangepakt kan worden.

Wim verlaat een huis aan de Faas Eliaslaan met het kwaliteitspredicaat gemeentelijk monument. Hij heeft geprobeerd om dit huis te verduurzamen. “Ik liep tegen tal van problemen op. Dit heeft mij op het idee gebracht om eigenaren van gemeentelijke monumenten te adviseren over verduurzaming en de wijze waarop dit aangepakt kan worden.”

Wim is net energiecoach bij EnergiekBaarn geworden. Hij heeft de basisopleiding Energiecoach gedaan en ook een cursus Monument en duurzaamheid. Hij heeft zich al verdiept in de documentatie over verduurzaming van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, een adviesorgaan voor de Rijksmonumenten.

Baarn heeft ruim 400 gemeentelijke monumenten waarvan verreweg de meeste in gebruik zijn als woonhuis.

“Ik denk dat er nog heel wat te winnen valt als ook deze huiseigenaren zicht krijgen hoe te verduurzamen. Voor deze pandeigenaren is er geen andere subsidie dan voor andere pandeigenaren terwijl de kosten van verduurzaming veel hoger zijn. Ook de nodige vergunningen kunnen hoofdbreken kosten. Ik ga voor een goed contact met de Monumentencommissie.”

Ook Mariëtte houdt zich bezig met cultureel erfgoed. Zij heeft net een master Landschapsgeschiedenis afgerond.

Ook stappen maken richting energieneutraal?

Het Barentszhuis

Het nieuwe huis van Mariette en Wim wordt door de Baarnse architecten een Barentszhuis genoemd, verwijzend naar de noodgedwongen, duurzame activiteiten van de ontdekkingsreiziger Willem Barentsz. De zeevaarder ging in 1596 op expeditie naar de Noordelijke Doorvaart, verkende de kusten van Nova Zembla en ontdekte Berenberg en Spitsbergen.

Het schip van Barentsz kwam tien maanden lang in het ijs bij Nova Zembla vast te zitten. De bemanning bouwde met het hout van het zeilschip, plus boomstammen van het eiland, het Behouden Huys. Hier woonden zij tot er weer gevaren kon worden. Het hout werd hergebruikt voor een sloep, waarmee de terugreis naar Nederland werd ingezet.

Kiezen

Er zijn vele keuzes te maken bij de bouw van een duurzaam huis. Wim en Mariette kozen voor houten muren buiten en binnen. De keuze voor hout betekent dat er minder CO2 wordt geproduceerd in vergelijking met baksteen. De fundering is van beton. Als daarvoor hout gebruikt wordt is een goede conservering nog niet gegarandeerd, met het risico van verzakking.

Er is veel gebruik gemaakt van natuurlijke materialen. Op de vloeren van de slaapkamer beneden en op de eerste verdieping ligt bamboe, een hout- of eigenlijk grassoort dat heel lang mee gaat. Op de zoldervloer ligt linoleum. De grote ramen met triple glas en houten kozijnen met aluminium bekleding betekenen veel licht in huis. Een sensor zorgt voor de mechanische ventilatie als het CO2 gehalte of het vocht in huis te hoog is.

Energieneutraal ‘Nul-op-de meter’

Mariëtte en Wim zullen voor dit huis geen fossiele energiebronnen meer gebruiken. Voor Wim, die bij Shell heeft gewerkt en als onderzoeker bijgedragen heeft aan de ontwikkeling van alternatieve brandstoffen, is dit een logische en noodzakelijke keus.

Alle EPC normen (De Energieprestatiecoëfficiënt (EPC) is een index die de energetische efficiëntie van nieuwbouw aangeeft) zijn maximaal ingezet. Het gebouw gebonden netto energieverbruik, over een heel jaar gemeten, komt (als de berekeningen kloppen) uit op nul.

De warmtepomp zorgt voor verwarming van het tapwater en de (vloer)verwarming. Op de bovenverdieping staan convectoren, een lage temperatuur verwarming gecombineerd met ventilatoren. Energie wordt opgewekt met 24 photovoltaïsche (PV) panelen. Een systeem met PVT (gecombineerde photovoltaïsche en thermische) panelen is overwogen, maar bleek uiteindelijk te weinig meerwaarde te bieden voor een tweepersoonshuishouden.

Regenwater

In de tuin ligt een opslagtank voor het regenwater. Het opgevangen water is bedoeld voor de wasmachine, wc-spoeling en de tuin. Bij nieuwbouw mag er geen aansluiting voor het regenwater op het riool gemaakt worden (gemeentelijke verordening). Bij de bezichtiging zie ik ook nog een plat dakje met sedum, vetplantjes die het dak goed beschermen en het regenwater vasthouden. De extra isolatie en geluidsabsorberende eigenschap van een sedumdak zorgt daarnaast ook voor minder last van omgevingsgeluid. Het overtollige hemelwater wordt opgevangen in infiltratiekratten die ervoor zorgen dat het water in de bodem zakt in plaats van afstroomt naar het straatriool.

De nieuwe vleugel is ook bezorgd. Als u langs fiets zult u Wim misschien zien spelen. Horen? Nee dat niet, het huis is te goed geïsoleerd! Het is een huis om van te houden; een Behouden Huys.