De Autoriteit Consument & Markt (ACM) concludeert dat de klacht van Energiecoöperatie BijZONder Baarn U.A. tegen Stedin Netbeheer B.V. deels gegrond is. In de klacht stelt Bijzonder Baarn dat Stedin haar ten onrechte transport van elektriciteit weigert. Stedin weigert dit vanwege congestie op het net van TenneT TSO B.V. (TenneT). De ACM oordeelt dat Stedin beter onderzoek had moeten doen naar de toepassing van congestiemanagement.
BijZONder Baarn is een energiecoöperatie die is gevestigd in de gemeente Baarn. De energiecoöperatie is van plan een zonneweide te realiseren op een deel van het terrein van IJsbaan Baarn. Deze gemeente ligt in de provincie Utrecht en bevindt zich binnen de regio Flevopolder, Gelderland en Utrecht (FGU-gebied). De zonneweide zal via een nog te realiseren transformatorhuis op het net van Stedin in Baarn worden aangesloten. Via het net van Stedin is het zonnepark dan ook verbonden met het net van TenneT in het FGU-gebied. BijZONder Baarn verzoekt Stedin om transportcapaciteit voor invoeding van de met de zonneweide opgewekte elektriciteit. Onder verwijzing naar de invoedingscongestie op het hoogspanningsnet van TenneT in de FGU-regio en het door TenneT eind 2022 gepubliceerde congestierapport, weigert Stedin het verzoek. BijZONder Baarn is van mening dat deze weigering in strijd is met de Elektriciteitswet 1998 en met de Netcode elektriciteit. Ook stelt BijZONder Baarn dat Stedin de weigering onvoldoende heeft gemotiveerd en dat Stedin haar een variabel transportrecht had moeten aanbieden.
De ACM concludeert dat Stedin in verband met congestie op het hoogspanningsnet in de FGU-regio niet zomaar nieuwe transportcapaciteit kan vergeven. Stedin had echter, voordat zij het verzoek van BijZONder Baarn kon afwijzen, nader onderzoek moeten doen naar de mogelijkheid om onder toepassing van congestiemanagement BijZONder Baarn transportcapaciteit aan te bieden. Hieruit volgt dat Stedin de weigering van het verzoek van BijZONder Baarn onvoldoende heeft onderbouwd.
Tot slot concludeert de ACM dat Stedin geen variabel transportrecht aan BijZONder Baarn heeft hoeven aanbieden. Tot 1 februari 2025 waren netbeheerders hier niet toe verplicht. De aanvraag van Bijzonder Baarn was van voor die tijd.
Waar een goede samenwerking tussen de energiecoöperatie, bewoners, ondernemers, gemeenten en provincie toe kan leiden? Beter geïsoleerde woningen, zelf energie opwekken, een schonere omgeving en een lokale energiestrategie. Wij hechten als provincie veel waarde aan lokale energie-initiatieven en ondersteunen daarom de publiekscampagne ‘De Kracht van Samen’, om energiecoöperaties meer bekendheid te geven.
Noëlle Sant (links) en Annemarie Onderstel (rechts) in het park bij Kasteel Groeneveld in Baarn.
Aan het woord zijn Annemarie Onderstal en Noëlle Sant van Stichting BaarnDuurzaam. Annemarie, een geboren en getogen Baarnse, werkt als freelance marketingcommunicatie-adviseur en heeft zich in april 2024 bij BaarnDuurzaam aangesloten. “Daarvoor was ik nog niet zoveel bezig met duurzaamheid. Ik leer nog dagelijks bij.” Kort erna sloot ook Noëlle zich aan. Zij woont al ruim 25 jaar in Baarn en helpt met de communicatie en evenementen. Tijdens de Klimaatweek is zij op het provinciehuis door de burgemeester en de Commissaris van de Koning beëdigd tot Klimaatburgemeester. “Dat is ontzettend leuk om te doen. Ik zet me in om onze leefomgeving te verbeteren en te vergroenen.”
Maandelijks gaan we met 25 vrijwilligers van de Bermbrigade zwerfafval rapen. Meer dan vijftig kilo in een uurtje is dan de opbrengst.Noëlle Sant, Stichting BaarnDuurzaam
Klimaatweek
Naast zonne-energie-opwekprojecten (vanuit de coöperatie BijZONder Baarn, onderdeel van BaarnDuurzaam), doen ze nog veel meer. Ook dit jaar komt een Baarnse Klimaatweek. Noëlle: “We verspreiden de activiteiten over het jaar, zodat het klimaat het hele jaar onder de aandacht blijft.” Annemarie: “Gemeente Baarn brengt een Klimaatkrant uit, die we met elkaar vullen met het programma en handige informatie. Allerlei partijen doen mee op verschillende thema’s, zoals: de weggeefwinkel, het repair café, de coöperatieve Herenboeren Willemshoeve en educatiecentrum De Groene Inval. Afgelopen jaar organiseerde de gemeente een informatieavond en een markt met informatie over actuele projecten rondom duurzaamheid. Ook de Energiecoaches van BaarnDuurzaam hadden hier een rol. Zo draagt iedereen zijn steentje bij om de Klimaatweek tot een succes te maken.”
SLIM! met Energie
Met het initiatief ‘SLIM! met Energie’ worden inwoners met een laag inkomen geholpen om energie te besparen. Annemarie: “Onze energiecoaches gaan na een intakegesprek op huisbezoek om met de bewoners te bekijken waar energie bespaard kan worden. We richten ons vooral op kleine maatregelen, zoals plaatsen van radiatorfolie, tochtstrippen en waterbesparende douchekoppen.”
De materialen hiervoor worden beschikbaar gesteld vanuit de opbrengst van het Groene Gala in 2023, georganiseerd door de serviceclubs van Baarn en Soest. Annemarie: “Met hulp van welzijnsorganisatie PIT Baarn benaderen we bewoners. Het helpt enorm dat wethouder Steven de Vries en team duurzaamheid van de gemeente Baarn enthousiast zijn over dit initiatief.”
De afgelopen maanden hebben we ruim vijftig huishoudens kunnen bezoeken en bij zo’n veertig hiervan zijn al materialen geplaatst.
Vraag en aanbod bij elkaar
“Met pilots onderzoeken we hoe we het beste met zoveel mogelijk inwoners in contact kunnen komen”, vervolgt Annemarie. “In eerste instantie gingen we met een koffiebus de wijk in en we hebben spreekuren gehouden in de Weggeefwinkel. In maart haken we drie keer per week aan bij het spreekuur van welzijnsorganisatie PIT Baarn op het gemeentehuis. Het mooie hieraan is, dat er meerdere organisaties tegelijk aanwezig zijn. Wanneer we bij een intake (of gesprek aan huis) andere signalen ontvangen, dan kunnen we die meteen doorverwijzen. Over de voortgang breng ik verslag uit aan de gemeente.” Ook over de andere projecten van BaarnDuurzaam is er goede afstemming met de gemeente en de woningcorporatie.
Van het gas af
In de Lokale Energiestrategie (LES) is beschreven hoe Baarn in 2050 aardgasvrij kan zijn. Er is een proef gestart in de wijk Eemdal Noord. En laat dat nou de wijk zijn waar Noëlle woont. Zij zit in de kerngroep van bewoners en gemeente. Noëlle: “Om de zes weken komen we bij elkaar en eind dit jaar gaan we een globaal wijkwarmteplan opleveren. We bekijken alle mogelijke oplossingen. We onderzoeken bijvoorbeeld hoe we de Eem, die langs onze wijk stroomt, kunnen gebruiken voor aquathermie. Dat is een duurzame manier om gebouwen te verwarmen en te koelen met oppervlaktewater. Maar de keuze voor een bepaalde techniek wordt pas gemaakt als alle mogelijkheden zijn onderzocht.’’
Ondersteuning overheden
Annemarie: “Het subsidiesysteem in Baarn wordt opnieuw bekeken. Het is afwachten wat dit voor ons betekent. BaarnDuurzaam draait op vrijwilligers, dus we moeten keuzes maken. Subsidies voor extra mankracht zijn daarom erg welkom.”
Soms is het lastig overzicht te houden op alle regelingen en subsidiepotjes. Hier kan de provincie een mooie rol in spelen. Annemarie Onderstal, Stichting BaarnDuurzaam
De Klimaatweek in Gemeente Baarn zit erop, en wat een fantastische week was het! Samen met een grote groep enthousiaste partners, vrijwilligers en inwoners hebben we laten zien dat duurzaamheid leeft in onze gemeente. We kijken met trots terug op een week vol inspirerende activiteiten, bijzondere ontmoetingen en concrete acties voor een duurzamer Baarn.
Feestelijke aftrap op de Brink De week begon op zaterdag 9 november met een grootse opening. Samen met de Baarnsche Bermbrigade, burgemeester Mark Röell, wethouder Steven de Vries en kinderburgemeester Thijs, hebben we 56 kilo zwerfafval opgeruimd. Een prachtig resultaat dankzij de inzet van vele vrijwilligers! De huldiging van onze nieuwe klimaatburgemeester Noëlle Sant vormde een inspirerend hoogtepunt. Haar passie voor vergroening en duurzaamheid motiveert ons allemaal: “Want groen gaat het doen!”
Stijlvolle duurzaamheid op de catwalk Tijdens de circulaire modeshow op dinsdagavond in de Paaskerk bewees Baarn dat tweedehands mode stijvol en betaalbaar kan zijn. Abeltje.nl, ènz. FAIRWEAR, RIX.choice, Geluk.Online, Kringloopcentrum Baarn en de Weggeefwinkel stalen de show met creatieve en duurzame outfits. De energie in de zaal, mede aangewakkerd door een humoristische speech van Marijke Helwegen, was ongekend.
Praktische tips en inspirerende kennis De Supermarkt Survival van ClimateChain gaf bezoekers concrete tips om duurzamer boodschappen te doen. Anke van Dijk nam ons mee langs de schappen en liet zien hoe kleine keuzes een grote impact kunnen hebben. Daarnaast waren er inspirerende lezingen en interactieve sessies, die bijdroegen aan bewustwording over thema’s als klimaatverandering en circulaire economie.
Een waardige afsluiting De feestelijke afsluiting op zaterdag bracht ons weer samen op de Brink, waar de winnaars van de Klimaatweek-speurtocht hun prijzen in ontvangst namen. Onder leiding van Noëlle Sant en Jan de Weijer blikten we terug op een week vol inzichten en acties. Het thema “Klimaatverwarring” kreeg extra lading door de levendige discussies en uitwisselingen van ideeën.
Samen maken we het verschil Deze week was niet mogelijk geweest zonder de betrokkenheid van zoveel inwoners en organisaties. Een speciaal dankwoord gaat uit naar de vrijwilligers van de Baarnse Bermbrigade, en alle klimaat partners: De Groene Inval, KringloopCentrum Baarn, de Weggeefwinkel, Baarnsche Bomen, de Wereld van PiPPe, de Herenboeren, de Gemeente Baarn en de winkeliersvereniging, en de aanwezigen die hun stem hebben laten horen tijdens de diverse activiteiten.
Dank aan iedereen die heeft bijgedragen aan het succes van de Klimaatweek. Samen maken we Baarn groener, duurzamer en toekomstbestendiger. Op naar volgend jaar!
Gemeente Baarn is volop in beweging met plannen voor aquathermie en de overgang naar duurzame energiebronnen. Filmmaker (en oud-klimaatburgemeester) Ad Heessels heeft een indrukwekkende reportage gemaakt over warmtepompen, waarin hij verschillende perspectieven belicht.
In de reportage “Warmtepompen… Wat is wijsheid?” neemt Ad ons mee door de ogen van een inwoner, een installateur, een wethouder en een projectleider warmtetransitie. Deze unieke invalshoeken bieden een helder beeld van de meest relevante en actuele ontwikkelingen op het gebied van warmtepompen in de gemeente.
